واپسین نفسهای یک اثر تاریخی/آثار باستانی که گمنام تر از گذشته، مهجور مانده اند+تصاویر

بصیر:به باور همه، هرچند گیلانغرب دارای آثار باستانی کثیری نیست ، اما نهادهای متولی، در مرمت و حفظ آثار و اماکن تاریخی  “محدود” این ولایت بی توجه اند
به گزارش  مطلع الفجر،توجه به  امور باستان شناسی  و آثار باستانی در واقع  بازشناسی هویت خویش است و نظر قاطبه کارشناسان نیز بر این است که آثار باستانی را  بایدبعنوان گنجینه ای بسیار گرانبها مورد توجه قرار داد

در شهرستان گیلانغرب اثار محدودی از اماکن تاریخی موجود هستند که دلیلی برای عدم توجه کافی و عملکرد ضعیف در اداره و حفظ انها از طریق متولیانی مانند سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وجود ندارد و در این خصوص حتی به کمترین توجه یعنی نصب تابلوی برای معرفی آثار و یا تدوین اعمالی در خصوص حفظ و نگهداری شایسته   نه تنها در گذشته بلکه برای آینده هم متصور نیست

*خاکبرداری غیر اصولی بدور از چشم مسئولان متولی ضایعه ای در دناک در حق آثار باستانی
در سال ۱۳۸۳در حین خاکبرداری  از قسمتهایی از سد “دایک” گیلانغرب مجریان سد  متوجه یک مکان باستانی شدند که در پی حفاری غیر مجاز در این محدوده که واقعیت امر یک محدوده باستانی به شمار می رفت کرده بودند بعد از نشر موضوع  میراث فرهنگی وارد عمل میشود و توسط یک هیات به کاوش و حفاری در این منطقه می پردازند که آثار باستانی فراوان و ارزشمندی کشف گردید که بعد از گمانه زنی و بررسی های باستانی  معلوم شد که متعلق به هزاره اول قبل از میلاد بودند .

     

البته اجحافی که در حق سرمایه های ملی و باستانی گیلانغرب شده بود این موضوع است که قبل از رسیدن این گروه کارشناسی  مجریان سد با بیل مکانیلی به جان این اشیاء ارزشمند افتاده و به دور از چشم مسئولان آنها را تخریب نموده بودند و آنچه باقی ماند انگشت حسرت بود که مسئولان شهر را به ندامت وا داشت زیرا کار از کار گذشته بود

امروزه با برداشت آثار تاریخی و باستانی بدست آمده از این مکان که طبق شنیده ها شامل : ظروف سفالی، آثار سنگی، آهنی و مفرغی و کشف ۹ جسد، تعدادی سرنیزه و یک مهر استوانه ای آشوری،  به نظر کارشناسان اهمیت این بخش را از زیستگاهی ساده متعلق به هزاره اول پیش از میلاد به یکی از نقاط ناشناخته تاریخ آشور و ماد ارتقا داده است  و توجه به این امر که بیشنه ای تاریخی بالاتر از انچه برای سکونت در شهر گیلانغرب متصور می شد  میتواند به عنوان موضوعی در معرفی شهرستانی گیلانغرب به عنوان یک شهر تاریخی  با اتکا به آثار باستانی  کشف شده  به شمار رود

مطالعات باستان شناسی یا در واقع ” بررسی های هیات عملیات اضطراری نجات بخشی آثار باستانی” در همان ماههای آغازین و بعد از بررسی های مقدماتی پایان یافت

حسن رضوانی، باستان شناس و سرپرست کاوش در گیلان غرب  در آن زمان در گفتگویی  درباره امکان بررسی های بیشتر در این حوزه گفت بود:” امکان فعالیت بیشتر در این منطقه وجود داشت، اما به عقیده ما عملیات نجات بخشی به اتمام رسیده و لزومی به فعالیت بیشتر نیست.”

نظر به وجود سوالات و ابهامات  باقی مانده از این منطقه و فرصت محدود کاوش، آن هم برای اولین بار، عدم تمایل کارشناسان به ادامه فعالیت در این منطقه نمی تواند به دلیل پایان کاوش در کاسه سد مخزنی گیلان غرب باشد

 

 

به جد با توجه به دغدغه های  فرهنگی ،هنوز وقت هست و شاید  برای  کاوشهایی که مرتبط با فرهنگ و تاریخ این مردم و منطقه هست دیر نشده اگر دقت کنیم بنا به گفته مسوولین میراث فرهنگی تعدادی گور کلان سنگی نیز در منطقه‌ای بالاتر از خط تراز آب قرر دارد که باید سریعتر مورد کاوش قرار گیرند از طرفی چند وقتی است که امورآب استان به بهانه لوله کشی زمینها به کندن زمینهای اطراف گیلانغرب پرداخته است و مسوولین باید از طریق مراجع قانونی خصوصا میراث فرهنگی نظارتی بر کار این گروه ها داشته باشند زیرا چه بسا به آثار باستانی بر خورد کنند که ماجرای تلخ سد را دوباره تکرار کنند. ما مانده ایم هزاران افسوس از این بلایی که بر سر تاریخ این منطقه آمده است.

*جالب انکه اکنون بعد از گذشت نزدیک به ده سال از کاوشهای مقدماتی توجه جدی به  امکان تاریخی  کاخ اربابی گیلانغرب نمی شود

یک کارشناس باستان شناسی  در گفتگو با مطلع الفجر میگوید: مردم منطقه حتی تصاویر آثار  کشف شده در این مکان تاریخی را ندیده اند و برای بازدیدکنندگان محدودی که به واسطه دهن به دهن گشتند آوازه این منطقه باستانی تصمیم به بازدید کاخ اربابی  سراب گیلانغرب می گیرند ، حتی  برای امکانات اولیه مانند  تابلویا بیلبورد راهنما و مشخصات آثار باستانی فکری نشده است  ،و همچنین محدوده  آثار باستانی فاقد ماده قانونی  روی تابلوها جهت  ممانعت از تخریب اماکن یا آثار توسط افراد خاطی می باشد  گویا سرنوشت این اثار باستانی، “ماندن در گمنامی” رقم خورده است

این کارشناس خاطر نشان کرد : محوطه های باستانی دارا ی مشکلات دیگری نیز هستند از آن جمله عدم تفکیک فضای باستانی  و مشخص نبودن حریم آن   است و باید این امر صورت میگرفت تا در هر صورت صاحبان زمینها و ملک های اطراف از وجود و مرز این آثار مطلع باشند

وی ادامه داد:پیشنهاد ما این است که دست کم  در مکان این آثار باستانی نظیر کاخ اربابی و قلاء گیلانغرب یک تابلو یا بیلبورد معرفی اثر و حصار کشی انجام شود تا علاوه بر تفکیک فضای محوطه های باستانی امر نگهداری از انها هم سهیل تر باشد  و همگان نیز بتوانند از سابقه تاریخی مکانها  باخبر شوند  و بعلاوه آثار تاریخی بدست آمده حداقل ممکن تصاویر آنها در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان برای عموم به نمایش گذاشته شود ،بی شک مردم علاقمند به بازدید از پیشینه تاریخی و تمدنی خود هستند

“پل تاریخی ” از آثار باستانی دیگر گیلانغرب به شمار می رود که  در پی بی توجهی مسئولان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری  رو به زوال و در حال تخریب است

 

 

 

 

 

 

 

 

فرماندار  سابق گیلانغرب در باره قدمت و نوع این پل تاریخی می گوید  : پل تاریخی گیلانغرب با ۵۰۰ قدمت ،دو بار در دوره قاجاریه و در چند اخیر مرمت شده با طاق هلالی احداث شده و برای بنای آن از سنگ های پاک تراش، قلوه سنگ و گچ ساروج استفاده شده است که امروز این اثر تاریخی واپسین نفسهای خود را میکشد

اردشیر رستمی در خصوص کاربری این پل و علت تخریب آن تصریح نمود: کاربری این پل انتقال آب از خروجی چشمه سراب برای مصارف کشاورزی پایین دست بوده است ولی هم اکنون پایه غربی آن به علت سست شدن ملات و نفوذ آب از داخل دچار ترک خوردگی شده و بر اثر نشت آب پایه پل در حال ریزش است

البته این موضوع را هم نباید از یاد برد که در پی بی مهری های دیگری که گریبان این اثر تاریخی که نفسهایش به شماره افتاده  ریختن نخالهای همشهریان است که راه نفس کشیدن را بر این اثر تنگ نموده است

در شهرستان گیلانغرب ۳۰۶ اثر تاریخی در فهرست آثار ملی ثبت شده، و در این راستا  ۳۴۶ اثر تاریخی نیز در شهرستان  تاکنون شناسایی شده است که بی برنامگی و اهمال در مسئولیت و توجه  به نگهداری و صیانت این آثار ارزشمند میتواند منجر به فنا و نابودی آنها شود

در پایان علاوه به درخواست  توجه به ترمیم و مرمت پل تاریخی  از مسوولین میراث فرهنگی انتظار داریم ضمن توجه جدی به طی یک نمایشگاه در شهرستان گیلانغرب آثار کشف شده محوطه کاخ اربابی را پس از بررسی و شناسایی  و تجزیه و تحلیل اطلاعات برای مردم این منطقه به نمایش بگذارند تا از نزدیک مردم این دیار با نوع و چگونگی زندگی کردن پیشینیان خود آشنا گردند بعد از رسالت حفظ و صیانت از آثار و امکان تاریخی و باستانی این حد اقل خدمتی است که این نهاد متولی میتواند در این خصوصبرای همشهریان و بازدید کنندگانو دوست داران آثار باستانی و تاریخی انجام دهد

 

http://bassir.blogsky.com/